In mijn vorige blog heb ik een stukje uitgelegd over het communicatiemodel en hoe het komt dat we allemaal anders met een boodschap omgaan. Een van de vele dingen die daar invloed op heeft, is hoe jij met de buitenwereld omgaat, hoe jij je leven van nature organiseert.

MBTI
Dat noemen we een metamodel en het is vooral bekend uit de Myers-Briggs Type Indicator die veel in persoonlijkheidstesten wordt gebruikt. Zij noemen het “judging” of “perceiving” en ik ga daar iets meer over uitleggen, omdat ik zie dat het bij vrouwen met ADHD vaak hier mis gaat.

Judger en perciever
Letterlijk vertaald betekent het “oordelend” en “waarnemend” maar dat zegt nog niets over wat ermee bedoeld wordt in dit model. Je bént ook niet een judger of een perceiver, maar je natuurlijke voorkeur gaat meestal iets meer uit naar het één of het ander. Het is dus een voorkeur op hoe je iets van nature het liefst doet.

Een judger vindt het fijn om te weten wat de planning is. Wat, wanneer, hoe en waar? Dat zijn dingen die een judger fijn vindt om voor aanvang van iets helder en duidelijk te hebben. Een judger vindt het daarnaast ook heel fijn omdat volgens deze planning te gaan dóen.

Een perciever heeft ook een plan. Soort van. En die gaat daarmee aan de slag, die gaat dat plan uitwerken en stappen uitzetten. Om dan na stap 1 te bedenken dat het op een andere manier misschien wel veel handiger en beter kan en het dan anders te gaan doen. Een perceiver vindt het fijn om na iedere stap eens even te evalueren, eens te kijken of het ook nog een andere kant op kan.

Wanneer gaat het mis?
Wanneer wordt dit nou een probleem? Want allebei is gewoon goed en prima, als het voor je werkt. Het wordt pas een probleem als je het je als perciever op de judgermanier gaat proberen te doen. Omdat school zegt dat het beter is om een plan van A tot Z te hebben en je daar aan te houden. Of dat je ouders het op de judgermanier doen en het maar gek vinden dat jij het op een andere manier doet.

Een perciever die het op de judgermanier probeert te doen is vaak hartstikke moe. Omdat het niet de manier is waarop het van nature makkelijk gaat, kost het heel veel energie. Neem als voorbeeld dat je met links je naam moet schrijven terwijl je rechts bent. Het lukt je wel, het is misschien zelfs leesbaar, maar het kost je veel meer tijd en moeite.

En andersom werkt het net zo. Als je voorkeur uitgaat naar judging en je hebt veel perceivers om je heen. Of je belandt in een onderwijssysteem waar je dingen zelf mag uitzoeken, je plannen bij kunt stellen, je je niet persé aan een planning hoeft te houden. Een judger kan daar knettergek van worden.

Waar voel jij je lekker bij?
Ga eens voor jezelf na, waar voel jij je het lekkerst bij? En het kan zomaar zijn dat je van nature een voorkeur hebt om het op de perceivingmanier te doen, maar dat je voor jezelf zoveel houvast en structuur hebt gecreëerd met een planning dat je dénkt dat je een judger bent.

En allebei is nuttig en noodzakelijk in het leven!
Judgers zetten zelf koersen uit en houden zich aan het plan.
Perceivers willen daar lekker flexibel mee kunnen omgaan.

Nog even op een rijtje

Iemand met een judger-voorkeur:

• Alles is gepland
• Weet wat ie wil, “dat ga ik doen”
• Voorkomt verrassingen
• Zorgt ervoor dat dingen geregeld zijn
• Werkt het liefst met een programma
• Het moet kloppen

En een perceiver-voorkeur:

• Plant veel minder, alles staat open
• “We zien wel”
• Er zijn veel keuzes
• Vindt het lastig om te kiezen voor het een uit angst iets anders mis te lopen
• Impulsief en avontuurlijk

Het is niet zwart/wit en ook nog eens contextafhankelijk. In je privéleven gaat je voorkeur misschien wat meer uit naar perceiving en in je werk naar judging, of andersom. Dus ga eens voor jezelf na waar je natuurlijke voorkeur ligt en kijk hoe je het in het dagelijks leven eigenlijk doet. Als je vaak doodmoe uit je werk komt zit daar wellicht een ingang om het eens op een andere manier te doen.

En het kan soms doorslaan naar een bepaalde kant. Als je teveel in de judgingmodus zit kan dat uitmonden in een controlfreak zijn. Of helemaal op de lijstjes en de regels zitten en er niet vanaf kunnen wijken.

Of de andere kant: teveel loslaten, niet in actie kunnen komen, uitstelgedrag, niet kunnen kiezen.

Waar gaat jouw natuurlijke voorkeur naar uit? En waar zit je veel? Let me know!

Ik wens je prachtige, warme en liefdevolle kerstdagen toe!