Communicatiemodel

Het geheim van (mis)communicatie

Je hebt het vast wel eens meegemaakt. Je gaat met iemand naar de film en als je achteraf napraat, lijkt het wel of je allebei een andere film hebt gezien. Of dat je in een vergadering zit en iemand anders notuleert… heb je wel de juiste notulen ontvangen? Je hebt iets heel anders uit die vergadering gehaald! Je zegt iets tegen iemand en die vat het compleet verkeerd op. Dit is totaal niet wat je bedoelde!

“Hebben we het over hetzelfde?”
Hoe kan het, dat twee verschillende mensen zo anders reageren op een bepaalde boodschap? Een boodschap kan een film zijn, of iets wat je verteld wordt, of iets wat je zelf deelt. Hoe kan het, dat die boodschap zo anders bij de één binnenkomt dan bij de ander?

Dit heeft alles te maken met wat er in je hoofd gebeurt, dat is bij iederen anders. De boodschap, de prikkel, komt binnen in je hersenen en sneller dan het licht gebeurt er van alles met die boodschap.

Prikkelverwerking
Om alle prikkels die op een dag op je afgevuurd worden überhaupt te kunnen verwerken wordt er namelijk een heleboel tegengehouden, oftewel, weggelaten. En bij de één kan dat een ander detail zijn dan bij de ander. Ook worden prikkels vervormd en gegeneraliseerd. Dat wil zeggen dat je brein de boodschap door bepaalde filters laat gaan voordat het bij je bewuste aankomt. Je brein houdt van dingen die bekend zijn en vervormt de boodschap tot iets wat al bekend is en dus makkelijker om mee te dealen.

Chaos en een vol hoofd
Vooral bij mensen met ADHD gaat het regelmatig mis. Dan komt er ook nog chaos en een vol hoofd om de hoek kijken, waardoor de boodschap die je zendt niet goed aankomt bij de ander. Maar ook de boodschap die je probeert te ontvangen komt niet lekker binnen en daardoor ontstaan er problemen in de communicatie met de ander.

Het filteren van de boodschap
Die filters in je brein, daar wordt het interessant. Want in die filters zitten een heleboel verschillende dingen en die zijn bij iedereen anders. In die filters zitten namelijk bijvoorbeeld je opvoeding, je waarden en overtuigingen, je herinneringen en je taal. Die zorgen ervoor, dat de boodschap die je binnenkrijgt eigenlijk direct wordt omgezet in een interne voorstelling.

Een plaatje in je hoofd
Iedereen maakt een interne voorstelling. Als je nu “boom” leest, zie je een boom in gedachten. En afhankelijk van je filters is die boom zelf dus voor iedereen anders. Ik zou bijvoorbeeld een grote eik zien, omdat er drie voor mijn huis staan. Of nu misschien wel een kerstboom, omdat we die net hebben opgetuigd. Misschien denk jij wel aan een kastanje, omdat die vroeger bij je opa in de tuin stond en je altijd kastanjes zocht als je in de herfst op visite kwam. Dus afhankelijk van jouw hele situatie maak jij een interne voorstelling van wat voor jou “boom” is.

Stemmingmakerij
Die interne voorstelling, gevormd door je filters, is dus al voor iedereen anders. En aan de hand van je interne voorstelling, het plaatje dat je van de boodschap maakt, komt een reactie. Die interne voorstelling zorgt namelijk voor een bepaalde stemming. Je kunt blij worden van een boom, omdat het je aan je opa doet denken en je daar graag was. Of chagrijnig, omdat die drie eiken voor je deur een enorme berg blaadjes in je tuin smijten en je moet die nog wegharken.

Je lijf komt in actie
Die stemming doet ook weer iets vanbinnen: het verandert iets in je je fysiologie. Je fysiologie is alles wat je lijf doet. Dus misschien gaat je ademhaling wel omhoog, spannen je spieren zich aan, krijg je een rimpel tussen je wenkbrauwen… of je voelt je juist schouders juist ontspannen en krijgt en rustig gevoel in je buik.  Van uit je fysiologie komt gedrag , dus alles wat je laat zien.

Dit alles gebeurt in een nanoseconde. Onbewust.

Onhandig reageren
Dan kan het zomaar zijn dat je in die nanoseconde iets doet wat niet zo handig is. Zeker als je moeite hebt met impulscontrole, zoals bij ADHD. Je zegt misschien iets wat je beter voor je had kunnen houden, of je hoofd staat al op onweer voordat je iets zegt. Dat is een nieuwe prikkel, die binnenkomt bij de ander. En die prikkel, jouw boodschap, doet van alles in de filters van de ander. Die krijgt ook een interne voorstelling, die komt daardoor ook in een bepaalde stemming met bijbehorende fysiologie. En dan komt er een reactie op jouw boodschap.

Meestal gaat dit gelukkig goed. En soms gaat het flink mis. Dan voel je je onbegrepen, niet gewaardeerd. En misschien krijg je zelfs wel ruzie. Hoe je brein echter reageert, is niet goed of fout. Het is handig of minder handig. En met deze wetenschap kun je er wellicht iets mee.

Finetunen
Er zijn namelijk bepaalde filters in je brein die je kunt finetunen. Als je bijvoorbeeld weet wat je waarden zijn, wat belangrijk voor je is, krijg je vanzelf meer inzicht en begrip voor je eigen reactie en kun je wat milder naar jezelf kijken. Overtuigingen die in het verleden handig waren, maar nu niet meer, kun je aanpakken.

Wil je weten hoe? Neem dan eens contact met me op, ik kan je hier nog veel meer over vertellen!

Add A Comment